Teleskoplar Nasıl Çalışır?

Gözümüz çok uzakları görür. Fakat mesafe uzadıkça cisimler küçülür ve küçük bir nokta halinde görünür. Cisim ile göz arasındaki mesafe arttıkça cisimlerin görülebilmesi de zorlaşır. Bu yüzden uzayı araştırabilmek için teleskopların büyük önemi vardır.

Cisimler uzakta da olsalar yansıttıkları ışık retinamıza ulaşır fakat retinamızda az yer kapladığından cismin imajı da küçük olur. Cisimleri daha iyi görebilmek için daha fazla ışık toplayabilen bir göze ihtiyaç vardır. Bu sayede cisim retinamızda daha parlak ve daha büyük yer kaplayarak cismin büyük görülmesi sağlanacaktır. Teleskoplarda bulunan büyük lensler insan gözünden daha fazla ışığı odak noktasında toplarken küçük lensler odak noktasından gelen ışığın parlak hale gelmesini sağlar. Objektif lens ne kadar büyük olursa teleskobun ışık toplama kapasitesi ve odaklanması da o kadar büyük olur. Teleskopları cam mercekli ve aynalı-lensli olmak üzere iki bölümde inceleyebiliriz.

Mercekli Teleskop
Işık, bir lensten diğerine geçerken kırılır. Bu duruma en güzel örnek su dolu bir bardağa kalem koyduğumuzda kalemin kırılmış gibi görünmesidir. Bunun sebebi ise ışığın havadan suya geçerken kırılmasıdır. Teleskopa gelen ışık 2 kere kırılır. İlk kırılma önde bulunan lenste gerçekleşir, diğeri ise arkasında bulunan ikinci lenste gerçekleşir. Lensler ışığın birleşmesini sağlar ve ışık diagonal (çapraz ışık) aynaya yansır. Görüntü odak noktasında ters çevrilir. Ters çevrilen görüntü lensler aracılığıyla büyütülür. Teleskoplarda 2 adet kullanılmasının nedeni ise renk dağılmasını önlemek içindir. Her rengin odak noktası farklı olduğundan tek lens renklerin tamamını tutamaz.

Aynalı teleskoplar

Aynalı teleskoplar lens yerine eğri bir ayna kullanarak gelen ışığın göz merceğine yansıtılmasını sağlar. Lens yerine aynanın kullanılması, aynanın lense göre daha ucuz olmasındandır. Aynalı teleskoplar daha büyük yapılabildiğinden evreni keşfetmekte daha önceliklidir. Teleskopun merceği ne kadar büyük olursa merceğe giren ışık ta o kadar fazla olur. Işık ne kadar fazla ise görüntü o kadar yakındır.

Bir yanıt yazın